Op weg naar het kerstdiner Het is steenkoud. Een ijzige wind waait je recht in het gezicht en bovendien begint het zachtjes te sneeuwen. Het is al erg zat dat je op weg bent naar het jaarlijkse kerstdiner van Tante Pien maar om daar nou een volledige dag voor onderweg te zijn... Op een gegeven moment kom je op een splitsing waar je twee kanten op kunt. Je weet alleen niet welke kant je op moet. Als je hier de verkeerde weg pakt haal je het zeker niet meer voor het donker. De wegwijzers langs de splitsing zijn afgesleten en niet meer leesbaar Bij de splitsing staan gelukkig twee handelaren. De handelaren zijn druk aan het onderhandelen en hebben weinig tijd voor je. Bovendien liegt een van die handelaren altijd, de andere spreekt wel altijd de waarheid. De mannen lijken verrassend veel op elkaar en je weet niet welke van die twee de leugenaar is. Omdat de handelaren ook weer niet zo heel veel zin hebben om je te helpen mag je slechts een van hen een vraag stellen. Welke enkele vraag kan je stellen waardoor je weet welke kant je op moet (en welke kant moet je dan op)?

Oplossing vorige week Vorige week vertelden we over Hendrik Jan die met kerstpresentjes over het dak van de fabriek huppelde en toen in een schoorsteen viel. Hoeveel minuten heeft hij al springend nodig om er weer uit te komen was de vraag... Hier volgt de oplossing: Hendik Jan stijgt 3 voet en daalt 2 voet per minuut; dus eigenlijk maar 1 voet per minuut. En zo zullen de meeste mensen redeneren dat de aspirant-kerstman na 50 minuten dus de 50 voet afgelegd heeft; maar dat is fout. In de 47ste minuut springt hij vanaf 46 voet 3 voet verder om 2 voet terug te vallen naar 47 voet. Maar bij het aanbreken van de 48ste minuut, springt hij vanaf 47 voet 3 voet verder en bereikt de 50 voet en valt dus geen 2 voet terug! Het antwoord is dus na 48 minuten! De 'Steen der wijzen' gaat naar : Mycene Upperington Groot Miek Gefeliciteerd!

---

Ingezonden stukken

Een af en toe terugkerende rubriek. In hele wisselende hoeveelheden krijgen wij copy binnen voor de krant. Sommige dingen zijn wel leuk maar ongepast voor het dagblad, andere dingen zijn wel leuk maar kunnen niet direct geplaatst worden en sommige dingen zijn gewoon leuk en passend. In die laatste categorie: een stukje over midwinter van Apka. Bedankt voor je inzending Apka!

Midwinter valt rond 21 december. De exacte datum verschilt per jaar en per plaats. Het valt op de kortste dag, wanneer de nacht op zijn langst is. Na midwinter zullen de nachten weer korter gaan worden, en de dagen worden langer.

De naam midwinter doet vermoeden dat midwinter in het midden van de winter valt. Dit is echter niet zo, want midwinter is het begin van de winter. De naam midwinter drukt dan ook meer het gevoel uit dat de winter op de helft is. Dit gevoel ontstaat doordat de dagen na midwinter weer gaan lengen. Midwinter wordt ook wel het wintersolstitium genoemd. Solstitium is het Latijnse woord voor zonnestilstand. De naam wintersolstitium wordt echter zelden tot nooit gebruikt om het hele feest mee aan te duiden. Het gehele feest wordt meestal Midwinter, maar ook wel Joel of Yule (in Engeland), genoemd.

Rond het wintersolstitium vierden veel volkeren een groot feest dat meestal meerdere dagen duurde. Het Germaanse feest (Joel) duurt twaalf dagen, en wordt in de dagen na het solstitium gevierd. Ook de Romeinen kenden een 12- of 13-daags Midwinterfeest, dat voor en na het wintersolstitium werd gevierd.

Vaak wordt er tijdens het vieren van de jaarfeesten gebruik gemaakt van de strijd tussen de zomer en de winter. De eikkoning en de hulstkoning worden veel met elkaar geconfronteerd. De eikkoning heerst van midwinter tot midzomer, en de hulstkoning van midzomer tot midwinter. Daar waar de eikkoning de groeikracht van de natuur is, symboliseert de hulstkoning de afbrekende kracht van de natuur. In rituelen kunnen deze symbolen ook worden gebruikt. Bijvoorbeeld door het licht dat de hulstkoning draagt tot op de dag van midwinter op midwinter door te geven aan de eikkoning, waarna het licht van de hulstkoning wordt gedoofd. (dit kun je m.b.v. kaarsen symbolisch ‘naspelen’ in een ritueel)

Er wordt gezegd dat de lichtjes die nu nog centraal staan in het kerstfeest, werden gebrand om de zon weer ‘aan te moedigen’ na diens stilstand. Een ander traditioneel gebruik is het verbranden van een joelblok. Een, vaak met wijn, olie en/of wijwater besprenkelt, houtblok werd verbrand. De as en resten werden als erg krachtig gezien.
Een aantal Goden en personen waar het midwinterfeest mee wordt geassocieerd:
Sol Invictus: zonnegod die in de Syrische stad Emese werd vereerd. De in het jaar 218 gekozen Romeinse keizer riep Sol Invictus uit als enige toegestane God in het Romeinse rijk.
Mithras: zonnegod die vooral in Iran, en later in het Romeinse rijk, werd vereerd. Op 25 december (de datum waarop destijds het wintersolstitium werd gevierd) werd zijn geboorte gevierd.
Lucia: Lucia was een vrouw uit Sicilië die in het jaar 304 werd terechtgesteld door een heidense keizer vanwege haar Christelijke geloof.