Inhoud Zondag 6 april De klok is weer 1 uur vooruit gegaan lees rustig het nieuwe dagblad eens door! - Bladzijde 1 Op de voorpagina vind je de Beursweek, Zaragoza Review en Het Onderschrift - Bladzijde 2 Op de tweede pagina vind je alles over de lopende Competitie, Het Interview en Bigmamma's Kookhoek - Bladzijde 3 Op de derde pagina vind je alles over het Raadsel van de Week en ook Dahantes Rubriek - Bladzijde 4 De vierde pagina is geheel gereserveerd voor de Handelsgildes, je vind er nu nog alle nieuwe wapens - Bladzijde 5 Op de vijfde pagina vind je dan Het Gebouw, Het hoekje van Chanovila en ook de Moppenhoek - Bladzijde 6 Op de zesde staat wederom De Troubadour, De wonderlijke kruidentuin en de rubriek De Stad - Bladzijde 7 Op de zevende en laatste pagina vind je een aankondiging over een Schrijfwedstrijd en de Astronomietoren

Elke week verschijnt er in het dagblad een nieuw raadsel. De oplossing van het raadsel vergt over het algemeen enig hersenkraken, we zullen niet zo snel een flauw antwoord verwachten. Mocht je achter het antwoord zijn gekomen, stuur het dan op naar de redactie en maak kans op een van de drie Stenen der Wijzen die we elke week verloten onder de juiste inzendingen. Het juiste antwoord zal altijd de daarop volgende week in het dagblad gepubliceerd worden, samen met de winnaars van de Stenen der Wijzen. Over deze uitslag is geen correspondentie mogelijk Let op de voorwaarden om mee te doen: Sluitdatum zaterdag om 23:59 Slechts EEN oplossing per stad. Insturen naar Bassjunk Het woord 'Oplossing raadsel' in het veld 'Onderwerp' bij je bericht vis Albert liep een half uur in een plensbui zonder dat één haar van zijn hoofd nat werd. Hij had geen hoed of pet, geen paraplu of iets om boven zijn hoofd te houden. Hoe kan dat? Stuur je antwoord naar Bassjunk

---

Oplossing vorige week

Pele heeft 25 minuten gelopen. Ze komen 10 min vroeger thuis. Dus zijn vrouw heeft 5 min minder heen en 5 min minder terug gereden. Normaal komt zij om 17u aan in het station, dus heeft ze hem nu om 16.55u tegengekomen. Pele heeft dus van 16.30u tot 16.55u gelopen = 25 min.



De winnaars krijgen 'een Steen der Wijzen' toegewezen. De felicitaties gaan uit naar:

atlas

Estown

joostanie

--------------------------------------------------------
Oplossing 'zoek de verschillen'
Klik hier om door te gaan

---

Kapianers, deze rubriek noem ik gewoon Dahante's rubriek omdat ik geen zin heb om er een bling-bling naam aan te geven. Waarover zal mijn rubriek gaan?
Wel, we spelen allemaal een economie-gerelateerd spel dat zich afspeelt in de Middeleeuwen en af en toe wordt er ook gealludeerd naar de Nieuwe Tijd. Als leerkracht geschiedenis vond ik het wel interessant jullie informatie aan te bieden die soms oppervlakkig voorkomt in het spel. Reacties, suggesties of vragen? Mail ze naar Hoogdonck !


Een oude wet

Wetten zijn natuurlijk van alle tijden. Mensen zijn wezens die in groep leven, zij vormen een samenleving: of men nu in een groep van jager-verzamelaars leeft of een burger bent van de Verenigde Staten, men leeft en leefde onder wetten. Belangrijk is het verschil te maken tussen geschreven en ongeschreven wetten. Ongeschreven wetten zijn moeilijker te gebruiken en zijn onderhevig aan de willekeur van de ambtenaar verantwoordelijk voor de rechtspraak. Zij worden ook vaak het 'gewoonterecht' genoemd. De gewoontes bij een volk zijn de wetten. Geschreven wetten bestonden al bijna van in de tijd dat men kon schrijven. De Soemeriërs waren daarmee de eersten die hun wetten neerschreven. Beschavingen wiens wetten zeer bepalend voor ons zijn geweest zijn onder andere:

De joden, zij noemden hun wetten Thora, alsook de naam van hun heilig boek. De Grieken, die hun wetten nomos noemden, vooral wetten uit de Atheense democratische periode waren voor ons interessant. De Romeinen, die hun wetten lexof iusnoemden. Het Romeinse recht was zeer uitgebreid en bevatte de verschillende takken (burgerrecht, strafrecht, ...) zoals wij die nu kennen. Het Romeinse recht kan gezegd worden de oorsprong te zijn van ons rechts- en wettensysteem. Last but not least, de Angelsaksen of Engelsen, die hun wet de common law noemden. Hier ziet u nog het gewoonterecht in, gewoonte (common), recht (law).

Zoals gezegd, het Romeinse recht is voor ons het belangrijkste aangezien deze via het Byzantijnse Rijk naar de Code Napoléon zo meerdere malen over Europa verspreid werd. Echter ontstonden hier vele gaten in.

Na, tijdens en voor de val van het West-Romeinse Rijk arriveerden in onze contreien de Germaanse volksstammen die nog steeds het gewoonterecht hanteerden. Door de afwezigheid van de Romeinse bureaucratie, kon je wel zeggen dat het rechtssysteem 500 jaar terug was gedraaid. De Frankische koningen, waaronder Clovis, echter hadden de ambitie een nieuw Romeins Rijk te starten, waarbij dus een nieuwe geschreven wet moest horen. Deze wordt in het Latijn de Lex Salica genoemd, de Salische wetten. Franken is namelijk een verzamelnaam voor verschillende Germaanse stammen, waarvan de Saliërs er een en misschien zelfs de belangrijkste was. Wat was de precieze oorzaak hiervan? Wel, de gewoonte was dat iemand die een misdaad had begaan, berecht werd volgens het gewoonterecht van zijn eigen stam. Begaat een Fries een misdaad op Frankisch grondgebied, dan kon hij enkel door zijn eigen stam en volgens zijn eigen wetten berecht worden. Nogal lastig als je Clovis heet en tientallen stammen hebt in je rijk. Je hebt totaal geen controle. Oplossing: maak een nieuwe overkoepelende wet en laat deze schriftelijk verspreiden. Hierdoor is de Salische Wet een van de belangrijkste wetten. Ook omdat deze wet helemaal niet beïnvloed is geweest door Romeinen, en dus volledig het Germaanse denken weerspiegelt.

De wet gaat vooral over diefstal, geweldpleging, moord en erfenissen en ze werd gehandhaaft door graven. Een graaf was toen nog een ambtspersoon die verantwoordelijk was voor rechtspraak. Een klacht kon enkel aangespannen worden door slachtoffers of familie. De meest straffen bestonden voornamelijk uit geldboetes. De doodstraf (door ophanging) werd maar in drie gevallen gegeven: bij verkrachting, als men de vrouw van zijn vader trouwde en als men zonder reden of aanleiding een moord pleegde.

Enkel voorbeelden:

Het stelen van een geit - 3 solidi
Het stelen van meer dan drie geiten - 15 solidi
Het stelen van een bijenkorf - 45 solidi
Het stelen van een big van binnen een eerste of tweede omheining - 3 solidi
Het stelen van een big van binnen een derde omheining - 15 solidi
Het stelen van 25 varkens van een groep van 25 varkens - 62 ½ solidi
Het stelen van 25 varkens van een groep van meer dan 25 varkens - 35 solidi
Het stelen van een paard van de koning - 90 solidi
Het vermoorden van een slaaf - 15/25 solidi
Het vermoorden van een slaaf van de koning - 30/50 solidi
Iemand (zonder bewijs) beschuldigen van hekserij - 87 ½ solidi
Het vernielen van een grafmonument - 30 solidi
Het slaan van een vrije man - 15 solidi
Het slaan van een vrije vrouw - 45 solidi
Een Frank die een Romein vastbindt - 15 solidi
Een Romein die een Frank vastbindt - 30 solidi
Iemand (zonder bewijs) beschuldigen van lafheid - 3 solidi
Iemand (zonder bewijs) beschuldigen van prostitutie - 45 solidi


Enige commentaar hierop:
Het stelen van een big van binnen een derde omheining. De logica hierachter is dat de dief veel meer moeite moet doen om bij dit big te geraken en dus vastberadener is in de misdaad. Aldus moet hij meer beboet worden. Alles stelen van een groep of slechts een deel ervan, maakte blijkbaar veel uit voor de Franken. Waarschijnlijk houden ze vooral het verschil in gedachte. Als men nog varkens over heeft dan kon men dat jaar nog telen en ten minste toch nog een beetje geld verdienen in tegenstelling tot dat men alles kwijt was. Doden van een slaaf is geen moord, omdat een slaaf een ding was. Een normale Frank was 200 solidi waard, maar dit bedrag kon verschillen. Een vruchtbare vrouw was er namelijk 600 waard en als ze zwanger was kwam daar een half mensje bij: 100 solidi. 30/50 solidi is dus bijster weinig geld. Let op: het slaan van een vrije vrouw werd tot driemaal erger geacht dan het slaan van een vrije man. Hoffelijk was te vinden in de wet. Kennelijk was ook een Romein die een misdaad begaat tegenover een Frank erger dan omgekeerd. Met een Romein wordt, denk ik, een Byzantijn bedoeld. Deze waren de rivalen van de Franken op vlak van cultuur. Iemand van iets beschuldigen zij het lafheid, prostitutie of hekserij zonder bewijs, wordt heel erg geacht. Het tast namelijk iemand z'n eer aan.

De afloop
De Salische wet vormde de basis van het Frankische rechtssysteem. Maar met de opkomst van de Italiaanse universiteiten kreeg het oude Romeinse recht meer aanhang en werd dit vernieuwd naar modernere systemen. In de Late Middeleeuwen is de Salische Wet niet meer in gebruik. Er is echter een belangrijke gebeurtenis voorgevallen waarbij de Salische Wet plotseling weer bovengehaald werd. Ze schrijft een mannelijke opvolging voor, maar sinds lang werd in leengoederen ook vrouwen toegelaten als gerechtigde erfgenamen. Wanneer plotseling de hele mannelijke lijn in het koningshuis uitsterft in 1328, was Johanna van Navarra de volgende erfgename. Plots werd de Salische Wet bovengehaald en werden eeuwenoude regels opnieuw gelezen om dit te voorkomen. De troon ging naar Filips VI, en daarmee eindigde het Huis van Capet en begon het Huis van Valois de troon te bezetten.