Inhoud 30 November, De winter is volop in het land. Een krant voor en door spelers! - Bladzijde 1 Op de voorpagina vind je Het Onderschrift en de verjaardagskalender - Bladzijde 2 Op de tweede pagina vind je alles over de Competitie - Bladzijde 3 Op de derde pagina vind je alles over het Raadsel van de Week - Bladzijde 4 Op de vierde pagina vind je de stallingen, Bigmama's kookboek en het gezegdehoekje - Bladzijde 5 Op de vijfde pagina vind je het interview en een productverslag uit boerendorp - Bladzijde 6 Op de zesde pagina de nieuwe rubrieken van ome kilo en de gildes

Een speciale editie van Dahante's rubriek is aangevraagd door de Crew wegens de afwezigheid van Bobke, die met zijn examens bezig is. Allen, zendt heil naar Bobke en ieder ander die nu studeert voor de examens. Wegens tijdsgebrek zal Dahante het hebben over een onderwerp dat in zijn eigen stage meermaals is voorgekomen: de reformatie en contrareformatie; het wat, waar en wanneer. Beginnende met de reformatie, was dit een bom die begon te tikken op het einde van de Hoge Middeleeuwen en ontplofte in de katalysator van de Nieuwe Tijd, de Renaissance, het humanisme en de eerste wortels van de Verlichting. Wat is nu de reformatie? Reformatie betekent hervorming. Wat werd er hervormt? Het Rooms-Katholieke geloof inhoudelijk en vormelijk: de eigen vorm van de Kerk moest er ook aan geloven. Bedoeling was nooit een nieuwe Kerk te stichten, maar eerder de RK Kerk van binnenuit te zuiveren naar het oorspronkelijke christendom. Pas later, na een breuk met het Vaticaan en protest tegen de paus (protestanten), ontstonden er nieuwe Kerken. Dit betekende een volledig einde van de religieuze eenheid in West-Europa. De contrareformatie is de reactie van de RK Kerk op de hervorming en het verlies van miljoenen RK gelovigen. De wijze waarop deze reactie gebeurde was echter ouderwets en negatief. Er kwam later een positievere instelling, door inderdaad hervormingen door te voeren in de RK Kerk. Een voorbeeld van deze herpakking is de stichting van de jezuïetenorde die grote stappen zetten in de wetenschap, het onderwijs en de missionering. De eigenlijke oorzaken van de hervorming zijn doorheen de hele Middeleeuwen te vinden: corruptie, misbruik, schandalen, ... Maar de aanleiding tot de reformatie gebeurde in de nacht van 30 op 31 oktober 1517, wanneer Luther zijn 95 stellingen tegen de aflatenleer openbaar maakte om een dispuut op gang te brengen. De contrareformatie situeert men in een centraal historisch feit: het Concilie van Trente (1545-1563), waarin men de reacties formuleerde. Aldus ontstond er na het Oosters Schisma in 1054 van Oost naar West in Europa: de Orthodoxe Kerk, uniforme de Rooms-Katholieke Kerk en het pluriforme protestantisme. Uniform omdat de Rooms-Katholieke Kerk een eenheid is, pluriform omdat het protestantisme bestaat uit lutheranisme, calvinisme, anglicanisme, presbyteranisme, ... Het is deze pluriformiteit dat de zwakte gaat vormen voor het protestantisme. Want de vraag begon te rijzen: wat is het echte protestantisme? In het tolerante vasteland was dit nooit een probleem. Maar in Engeland ontvluchten vele protestanten andere protestanten door naar Amerika te reizen (the pilgrim fathers). Een vraag die Dahante vaak kreeg in zijn les is: hoe kan dit gebeuren? De Kerk had toch jarenlang de ketters bevochten in Zuid-Frankrijk en Centraal-Duitsland? Denk maar aan de katharen van de Carcassonne bijvoorbeeld. Ja, inderdaad, de Kerk heeft steeds alle ketterbewegingen in Europa succesvol in de kiem kunnen smoren. Maar het grote verschil is dat nu de boekdrukkunst welig tiert. Protestantse stellingen verspreiden zich sneller, verder en duidelijker dan ooit. De ouderwetse en trage reactie van de Kerk kon hier niet tegenop. Zo verspreide men pamfletten. Wat hoort Dahante daar? U zegt dat de meeste mensen toch niet kunnen lezen? Dat is ook weer een raak schot. De meeste mensen kunnen inderdaad niet lezen. De pamfletten waren gericht naar de geleerde burgerij, die op hun buurt dan weer hun achterban konden inlichten en beïnvloeden. Zoiets wordt nestbevuiling genoemd. Aldus werden Duitsland, Zwitserland, Scandinavië, de Baltische staten, Engeland en Schotland, de Nederlanden en delen van Zuid-Frankrijk gereformeerd. Kolonisatie van die landen verspreidde dat weer naar nieuwe werelddelen. Italië, Spanje en Ierland bleven gespaard wegens hoge dominantie van het katholicisme. De contrareformatie won Beieren, de Zuidelijke Nederlanden, Polen en Frankrijk terug. Op het gebied van de socialiteit van Europa hadden de reformatie en de contrareformatie de grootste gevolgen. Op politiek domein: - uitbreiding absolutisme (Hendrik VIII nu leider staat én Anglicaanse Kerk); - godsdienstoorlogen (Duitsland: RK vorsten tegen P vorsten); - onafhankelijksheidoorlogen (Filips II van Spanje tegen calvinistische opstandelingen in de Nederlanden - 80-jarige oorlog). Op sociaal-cultureel domein: - boekdrukkunst wordt aangespoord om pamfletten van reformatie en contrareformatie te verspreiden; - hervorming wijzigt sociaal leven in de gezinnen - vanaf nu sober en vroom, hard werken, scholing en strenge controle van de zeden. Op het economisch domein: - reformatie laat kapitalisme boomen (zie naar sociaal leven in gezinnen - hard werken!) Zwitserland wordt zo hét bankcentrum van Europa.

---